สมองของทารก มีพัฒนาการอย่างไร
ทารกแรกเกิดที่คลอดครบกำหนดทุกคนมีเซลล์ประสาทประมาณ 1 แสนล้านเซลล์ มีน้ำหนักประมาณ 500 กรัม จำนวนเซลล์ประสาทจะไม่เพิ่มขึ้น แต่จะเพิ่มในส่วนของการสร้างเส้นใยสมอง และจุดเชื่อมต่อ นักวิทยาศาสตร์พบว่า อัตราการเพิ่มปริมาณจุดเชื่อมต่อของเส้นใยสมองแต่ละส่วนมีความแตกต่างในแต่ละช่วงวัย ทำให้การทำงานของสมองแต่ละส่วน และความสามารถแต่ละด้านไม่ได้พัฒนาขึ้นพร้อมๆ กัน เช่น ทารกแรกเกิด จะมีส่วนต่างๆของร่างกายทำงานแบบปฏิกิริยาอัตโนมัติ โดยไม่มีวัตถุประสงค์ ถ้ามีเสียงดังทารกจะสะดุ้ง แขนขากระตุก ไขว่คว้า หรือใช้นิ้วเขี่ยที่มุมปากด้านซ้ายของทารก จะหันมาทางด้านซ้าย และเมื่อทารกอายุได้ 2-3 เดือนจะเริ่มมีปฏิกิริยาที่มีวัตถุประสงค์มากขึ้น เช่น พยายามไขว่คว้าของที่เห็นอยู่ตรงหน้า เด็กตัวเล็กๆ มีความสามารถที่จะเรียนรู้เกือบทุกสิ่งทุกอย่างได้ง่าย รวดเร็ว โดยไม่รู้ตัว เด็กเรียนรู้เพื่อฝึกทักษะ ไปพร้อมกับการเล่น รับรู้ด้วยการมอง การฟังจากสิ่งต่างๆ รอบตัวอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งหากพ้นวัยนี้ไปแล้ว โอกาสในการเรียนรู้บางอย่างอาจขาดหายไป และไม่สามารถทดแทนได้ในวัยผู้ใหญ่ สำหรับในวัยทารกผลการวิจัยพบว่า ใน 9 เดือนก่อนทารกเกิด สมองของทารกจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วมีการสร้างเซลล์สมองจำนวนมาก และสมองเจริญเติบโตอย่างไม่หยุดยั้งเมื่อหลังคลอด โดยเฉพาะในช่วง 3 ปีแรก ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลงพัฒนาการของสมองทั้งปริมาณเส้นใยสมอง และจุดเชื่อมต่อ สารเคมีในสมอง รวมทั้งรอยหยักที่พื้นผิวสมอง ล้วนส่งผลต่อสติปัญญา และความฉลาดของเด็ก ดังนั้นพ่อแม่ควรถือเป็นโอกาสทองที่จะส่งเสริมสมองลูกให้มีศักยภาพมากที่สุด สมองทำให้ทารกมีความสามารถในด้านต่างๆ (ปิยะธิดา ขจรชัยกุล, 2550: 3-5)
ข้อมูลจาก
รัมภา โสดจำปา. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมมารดาในการกระตุ้นพัฒนาการทารก แรกเกิด-2 เดือน วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาธารณสุขศาสตร์) มหาวิทยาลัยมหิดล 2552. หน้า 10-12.